मुंबई APMC बाजार समिती विश्लेषण अहवाल (०९.०४.२०२५)

(कृषी उत्पादनांची आवक व दरांतील बदलांचा आढावा)

१. सारांश

हा अहवाल मुंबई APMC बाजारातील कृषी मालांची आवक व दरातील चढ-उतार यावर आधारित आहे. या अंतर्गत खालील बाजारपेठांचा समावेश आहे:

• कांदा व बटाटा बाजार
• फळ बाजार
• भाजीपाला बाजार
• मसाला बाजार
• धान्य बाजार

प्रमुख मापदंड: एकूण आवक (क्विंटलमध्ये), किमान/कमाल/सरासरी दर (रु. प्रति क्विंटल)

२. मुख्य निरीक्षणे

अ. कांदा व बटाटा बाजार (मुख्य पिके)

• कांदा (8035):
• आवक: ११,६७६ क्विंटल
• दर: ₹९००–१६०० (सरासरी: ₹१२५०)
• निरीक्षण: पुरवठा भरपूर, दर स्थिर.
• बटाटा (8007):
• आवक: ११,८८६ क्विंटल
• दर: ₹११००–१८०० (सरासरी: ₹१४५०)
• निरीक्षण: कांद्यापेक्षा मागणी थोडी जास्त.
• लसूण (10011):
• आवक: १७०७ क्विंटल
• दर: ₹४०००–१०००० (सरासरी: ₹७०००)
• निरीक्षण: दरांमध्ये तीव्र चढ-उतार (गुणवत्तेचा फरक असू शकतो).

ब. फळ बाजार (उच्च किंमती व हंगामी कल)

जास्त आवक व प्रीमियम दर असलेली फळे

1. हापूस आंबा (AMBA 1 - HAPUS):

• आवक: ९,४२३ क्विंटल
• दर: ₹४०,०००–५०,००० (सरासरी: ₹४५,०००)
• निरीक्षण: फळांचा राजा, प्रचंड मागणी.

1. मिश्रित आंबा (AMBA 1 - MIX):

• आवक: ९,८८३ क्विंटल
• दर: ₹१०,०००–१५,००० (सरासरी: ₹१२,५००)
• निरीक्षण: सामान्य ग्राहकांसाठी परवडणारी श्रेणी.

1. कलिंगड (7011):

• आवक: ६,१९० क्विंटल
• दर: ₹१०००–१५०० (सरासरी: ₹१२५०)
• निरीक्षण: मोठ्या प्रमाणावर खप होणारे फळ.

निवडक फळे (कमी आवक, जास्त दर)

• स्ट्रॉबेरी (7029): ₹२०,०००–२५,००० (५५ क्विंटल)
• डाळिंब (7007): ₹८,०००–१५,००० (४४८ क्विंटल)
• चिकू (7006): ₹५,०००–६,००० (१३२ क्विंटल)

शून्य आवक (संभाव्य तूट)

• लीची, केळी (केळी), ड्रॅगन फ्रूट, कीवी, सिताफळ
• संधी: आयात किंवा स्थानिक लागवड वाढवण्याची शक्यता.

क. भाजीपाला बाजार (मागणी व दर विश्लेषण)

मोठ्या प्रमाणात आवक असलेली भाजी

1. टोमॅटो क्र.१ (8071):

• आवक: १,६७२ क्विंटल
• दर: ₹८००–१२०० (सरासरी: ₹१०००)
• निरीक्षण: सतत मागणी, कमी नफ्याचे व्यापार.

1. कोबी (8041):

• आवक: १,३६२ क्विंटल
• दर: ₹३००–५०० (सरासरी: ₹४००)
• निरीक्षण: स्वस्त व दररोज लागणारी भाजी.

1. गाजर (8022):

• आवक: २,०२७ क्विंटल
• दर: ₹१२००–१८०० (सरासरी: ₹१५००)

प्रीमियम भाज्या (कमी आवक, जास्त दर)

• सुरण (8069): ₹६,०००–७,००० (१०० क्विंटल)
• पडवळ (8054): ₹४,०००–५,००० (९ क्विंटल)
• गवार (8024): ₹४,०००–६,००० (३२ क्विंटल)

प्रदेशानुसार दर फरक

• कोथिंबीर (Coriander):
• नाशिक: ₹१,०००–१,२००
• पुणे: ₹७००–८००
• निरीक्षण: नाशिकचे उत्पादन जास्त दराला विकले जाते.

ड. मसाला बाजार (हाय व्हॅल्यू श्रेणी)

सर्वात महाग मसाले

1. वेलची (10018):

• दर: ₹१,४०,०००–२,२५,००० (सरासरी: ₹१,८२,५००)
• आवक: ३७ क्विंटल

1. पिस्ता (10041):

• दर: ₹७८,०००–१,४५,००० (सरासरी: ₹१,११,५००)

1. कोरडी अंजीर (7003):

• दर: ₹७४,०००–१,४०,००० (सरासरी: ₹१,०७,०००)

उच्च मागणीचे मसाले

• लाल मिरची (10014): ₹१४,०००–२८,००० (६९३ क्विंटल)
• जिरे (10009): ₹१८,०००–३५,००० (२९२ क्विंटल)
• बदाम (10021): ₹७५,०००–१,१०,००० (६०८ क्विंटल)

शून्य आवक (कमतरता)

• सुपारी, चारोळी, कोकम

ई. धान्य बाजार (मुख्य अन्न घटक)

तांदूळ प्रकार

• बासमती (2023): ₹७,२००–१२,५०० (५,५७१ क्विंटल)
• सामान्य तांदूळ: ₹३,०००–४,००० (१६,३५९ क्विंटल)

डाळी

• तूर डाळ (3021): ₹७,२००–१५,००० (२,००८ क्विंटल)
• मूग डाळ (3017): ₹९,०००–१३,००० (१,५०६ क्विंटल)

मूल्यवान धान्य

• हिरवे वाटाणे: ₹१९,५००–२२,५०० (१,५७४ क्विंटल)
• शेंगदाणे: ₹९,२००–१२,५०० (९०४ क्विंटल)

३. धोरणात्मक शिफारसी

शेतकरी व पुरवठादारांसाठी

1. उच्च मूल्य पिकांवर लक्ष केंद्रित करा:

• फळे: हापूस आंबा, स्ट्रॉबेरी
• भाज्या: सुरण, पडवळ
• मसाले: वेलची, पिस्ता

1. विशिष्ट बाजारपेठांचा शोध घ्या:

• शून्य आवक असलेले पदार्थ (ड्रॅगन फ्रूट, कीवी, सुपारी) म्हणजे मागणी आहे.

1. प्रदेशानुसार दर समायोजन:

• नाशिकमधील कोथिंबीर पुण्यापेक्षा जास्त दराने विकली जाते.

व्यापारी व खरेदीदारांसाठी

1. स्थिर दर असलेला माल मोठ्या प्रमाणात खरेदी करा:

• टोमॅटो, कोबी, कांदा, बटाटा.

1. प्रीमियम मसाले व सुका मेवा यामध्ये गुंतवणूक करा:

• बदाम, पिस्ता, जिरे यांची मागणी कायम आहे.

1. हंगामी चढ-उतारांचे निरीक्षण ठेवा:

• हापूस आंब्याचे दर एप्रिलमध्ये उच्चतम असतात.

४. निष्कर्ष

• सर्वाधिक नफा मिळवणारी उत्पादने: हापूस आंबा, वेलची, पिस्ता, स्ट्रॉबेरी
• मुख्य अन्न घटकांचे वर्चस्व: तांदूळ, कांदा, बटाटा, टोमॅटो
• अविकसित बाजारपेठा: कीवी, ड्रॅगन फ्रूट, चारोळी

पुढील टप्पे:

• दररोजचे दर बदल तपासा (विशेषतः नाशवंत मालासाठी)
• शून्य आवक असलेल्या मालासाठी पुरवठा तुटीचा शोध घ्या